Cùng với bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường, ung thư thì thừa cân béo phì hiện đang được xem là một “đại dịch” mới của thế kỷ 21 bởi sự gia tăng nhanh chóng và những hệ quả nghiêm trọng về sức khỏe và gánh nặng bệnh tật mà nó gây ra.

Vậy thế nào là béo phì ?

Theo Tổ chức Y tế thế giới, thừa cân béo phì nghĩa là tình trạng tích lũy mỡ quá mức và không bình thường tại một vùng cơ thể hay toàn thân gây ra nhiều nguy hại tới sức khỏe. Nhìn chung, bệnh thừa cân béo phì thể hiện trọng lượng cơ thể cao hơn trọng lượng chuẩn ở một người khỏe mạnh. Bệnh thừa cân béo phì là bệnh mãn tính do sự dư thừa quá mức lượng mỡ trong cơ thể. Trong cơ thể chúng ta luôn có một lượng mỡ nhất định và lượng mỡ này cần thiết để lưu trữ năng lượng, giữ nhiệt, hấp thụ những chấn động và thể hiện các chức năng khác.

Nguyên nhân gây ra thừa cân béo phì

béo phì có rất nhiều nguyên nhân gây ra, có thể do những nguyên nhân sau đây :

• Sự mất cân bằng giữa năng lượng ăn vào và năng lượng tiêu hao. Khẩu phần năng lượng ăn vào vượt quá nhu cầu năng lượng của cơ thể, do đó năng lượng bị dư thừa và được chuyển thành mỡ tích lũy trong các cơ quan, tổ chức
• Yếu tố di truyền: Có những người mang một số gen trong các nhóm gen như nhóm gen kích thích sự ngon miệng, nhóm gen liên quan đến tiêu hao năng lượng, nhóm gen điều hoà chuyển hoá, nhóm gen liên quan đến sự biệt hoá và phát triển tế bào mỡ. Trong gia đình nếu cha hoặc mẹ hoặc thậm chí là cả hai đều béo phì thì nguy cơ con cái bị thừa cân sẽ rất cao. Những người bị thừa cân béo phì do yếu tố di truyền có tốc độ trao đổi chất chậm chạp, khó cải thiện.

• Sụn tuyến giáp: là tình trạng tuyến giáp không sản xuất đủ các hormone cần thiết cho cơ thể. Sự thiếu hụt hormone làm cho quá trình trao đổi chất bị chậm lại, đồng nghĩa với lượng chất béo không được đốt cháy, là nguyên nhân gây tăng cân.
• Thiếu ngủ: Theo nghiên cứu nếu bạn thường xuyên thiếu ngủ 30 phút mỗi ngày sẽ làm tăng nguy cơ thừa cân, béo phì lên đến 17%. Khi bạn không ngủ đủ, lượng ghrelin sẽ tăng lên khiến bạn thường xuyên cảm thấy đói, thèm đồ ăn có nhiều đường. Lâu dần sẽ dẫn đến sự thèm ăn mất kiểm soát, là nguyên nhân gây thừa cân, béo phì.

Người có nguy cơ cao bị thừa cân béo phì

• Người có thói quen dùng thức ăn nhanh, thức ăn giàu năng lượng, ăn nhiều chất béo, ăn nhiều đồ chiên, rán, ăn ít rau, uống nhiều nước ngọt, bia rượu…

• Người sống tĩnh tại, tuổi trung niên, phụ nữ sau sinh, trong gia đình có nhiều người bị béo phì, dân cư đô thị.
• Môi trường làm việc văn phòng tĩnh tại, ít vận động hoặc lười tập luyện cũng là nguyên nhân của béo phì.
• Những người hoạt động thể lực thường ăn thức ăn giàu năng lượng, khi họ thay đổi lối sống, hoạt động giảm đi nhưng vẫn giữ thói quen ăn nhiều cho nên bị béo phì.

Thừa cân béo phì khiến cơ thể trở nên quá khổ, vì vậy nó gây ra cảm giác tự ti, căng thẳng cho bản thân người thừa cân hay béo phì. Người thừa cân béo phì thường mất tự tin trong giao tiếp, ngại giao tiếp và xuất hiện trước đám đông kèm theo tình trạng căng thẳng, kém linh hoạt trong cuộc sống hàng ngày… dẫn đến làm giảm sút hiệu quả công việc.

Trong vài năm trở lại đây, nạn “miệt thị ngoại hình” hay “body shaming” là một trong những chủ đề nóng, đặc biệt là khi mạng xã hội ngày càng phát triển. Nhiều người, đặc biệt là một bộ phận giới trẻ “vô tư” đem khiếm khuyết trên cơ thể người khác ra chê bai, làm trò cười từ trên mạng đến ngoài đời, mà không quan tâm nạn nhân sẽ chịu đả kích như thế nào.

Những câu nói chế giễu, hay những trò đùa tưởng như vô hại đó đã phần nào làm ảnh hưởng đến cuộc sống của biết bao bạn trẻ đang mắc bệnh béo phì. Có báo cáo cho rằng nhiều người béo phì đã mắc thêm hội chứng trầm cảm. Họ phải chịu mang một thân hình quá khổ gây nên biết bao cản trở trong cuộc sống hàng ngày, thêm nữa lại là những lời chê bai, giễu cợt khiến họ càng thêm tự ti, mặc cảm dẫn đến tình trạng ngại tiếp xúc và giao tiếp với người khác trong cuộc sống hàng ngày.

Các phương pháp phòng ngừa bệnh thừa cân, béo phì

Để không phải rơi vào trạng thái tâm lý tiêu cực khi bị body shaming, chúng ta có thể tự an ủi bản thân bằng cách hình thành những suy nghĩ như: không có ai là hoàn hảo, ai cũng có những khuyết điểm của riêng mình,… hoặc tìm kiếm sự chia sẻ động viên từ người thân, bạn bè đáng tin cậy. 

Béo phì ở trẻ em hoặc ở thiếu niên phải được chữa trị kịp thời, 30 – 50% trường hợp béo phì ở trẻ em và 80% ở thiếu niên kéo dài tới tuổi trường thành.

Càng phát hiện sóm thì việc chữa trị càng nhanh và đạt hiệu quả hơn. Đối với người trưởng thành, việc phòng ngừa béo phì đặc biệt nhắm vào người có nguy cơ thừa cân cao, người ở thể trạng tăng cân, tăng cân quá nhanh và cuối cùng là các chủ thể có khuynh hướng tăng cân.

Điều chỉnh chế độ ăn uống và tạo thói quen có vận động hợp lý. Người đang bị béo phì và thừa cân thì cần tham khảo ý kiến bác sỹ để có chế độ vận động riêng. Có thể tự học cách đi bộ ít nhất 5 lần mỗi tuần, đi bộ ít nhất khoảng 3km để máu được tuần hoàn và lượng mỡ thừa được đốt cháy hiệu quả.

Không nên nhịn ăn đặc biệt là nhịn ăn sáng vì khi nhịn ăn cơ thể sẽ tự kích thích nhu cầu cân được bù đắp năng lượng bị thiếu. Tốt hơn hết nên chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày và cắt bớt lượng thực phẩm đưa vào cơ thể trong từng bữa ăn nhỏ.

Ăn nhiều chất xơ và rau xanh. Chất xơ có nhiều trong trái cây, ngũ cốc, rau xanh, nên bổ sung thêm các sản phẩm hỗ trợ, giảm mệt mỏi căng thẳng có thể kể đến như hồng sâm, các loại hạt giàu protein, gạo lứt , các vitamin cần thiết cho cơ thể. 

Uống đủ nước mỗi ngày.

Thừa cân, béo phì có ảnh hưởng lớn tới sức khỏe, cuộc sống hàng ngày. Theo dõi cân nặng thường xuyên mỗi ngày để điều chỉnh chế độ ăn và vận động hợp lý. Giữ một cân nặng ổn định, giảm nguy cơ béo phì và nguy cơ của các bệnh liên quan. nhà thuốc Thục Anh luôn luôn giải đáp hỗ trợ khách hàng 24/24 qua hotline : 0988.828.002